Lig jij ook vaak s’nachts te draaien in je bed te wachten tot je eindelijk in slaap valt? Hoop jij ook iedere nacht op een goede nachtrust en wil je geen slaappillen gebruiken? Iedere nacht liggen duizenden mensen wakker in hun bed omdat ze moeite hebben met het in slaap vallen. Heel vaak komt dit door stress, angst, cafeïne of over stimulatie voor het naar bed gaan. Slaappillen hebben veel vervelende bijwerkingen en kunnen zelfs verslavend zijn. Het is slimmer om te proberen om op een natuurlijke manier te slapen.

De afgelopen eeuw zijn we gemiddeld anderhalf uur minder gaan slapen. Door onze drukke bezigheden leveren we maar al te vaak kostbare uren nachtrust in. Groningse onderzoekers hebben ontdekt dat de gevolgen van slaaptekort op lange termijn zeer schadelijk kunnen zijn. Neurobioloog Peter Meerlo van de Rijksuniversiteit Groningen: “Chronisch slaaptekort kan veranderingen in de hersenen teweegbrengen en een belangrijke factor zijn bij het ontstaan van depressie.” Meerlo pleit er daarom voor om ons slaapgedrag serieuzer te gaan nemen.
“Een groot deel van de mensen slaapt niet genoeg; vijf à zes uur per nacht en soms nog minder,” constateert Meerlo. “Vaak denkt men dat in het weekend wel weer in te halen.” Veel mensen met een chronisch slaaptekort leren ook met de vermoeidheid om te gaan. Ze wennen eraan. Meerlo en zijn collega Viktor Román wilden echter weten of langdurig slaaptekort op de lange termijn schadelijke gevolgen kan hebben.

Slaaptekort verandert de hersenen
Meerlo: “Naar de effecten van chronisch slaaptekort is nog erg weinig onderzoek gedaan. Sowieso weten we nog weinig van slaap. Vermoedelijk vinden er tijdens de slaap allerlei belangrijke herstelprocessen in de hersenen plaats. Daarom hebben wij bekeken wat er gebeurt met de hersenen van ratten met een chronisch slaaptekort en naar de effecten van het slaaptekort op het serotoninesysteem. Serotonine is een neurotransmitter: een stofje in het brein dat hersencellen beter of juist slechter met elkaar laat communiceren. Verstoringen in het serotoninesysteem worden wel in verband gebracht met stress en depressie.
Net als mensen die te weinig slapen, kunnen ratten het met een geringe hoeveelheid slaap weliswaar heel lang volhouden, maar de resultaten van het onderzoek zijn toch verontrustend. Meerlo: “De hersenen van onze ratten met slaaptekort bleken minder gevoelig te worden voor de neurotransmitter serotonine. Deze verminderde gevoeligheid is ook aangetoond bij depressieve mensen.” Bovendien blijken er veranderingen op te treden in het functioneren van de amygdala, het hersengedeelte dat een belangrijke rol speelt bij stemmingen en emoties. “Humane studies toonden al aan dat depressieve mensen vaak slaapproblemen hebben, maar het was onduidelijk of dit een oorzaak was of een gevolg,” zegt Meerlo. “Ons onderzoek laat nu zien dat chronisch slaaptekort leidt tot veranderingen in de hersenen die je ook kunt waarnemen bij depressie.”

Langdurig slaaptekort kan echt een probleem zijn. Heb je standaard te weinig slaap, dan kan je problemen krijgen om gewoon te functioneren. Wanneer je altijd een slaaptekort hebt, ga je steeds minder voelen. Je hebt bijna geen eetlust meer en geen zin in gemeenschap. Je voelt je steeds minder gelukkig, in erge gevallen kun je door slaaptekort zelfs depressief worden. Mensen hebben het gevoel dat het leven alleen nog maar om slapen draait en dat er verder niks meer belangrijk is. Ze hebben nergens meer zin in. Sommige mensen worden echt “gek” door slaaptekort, ze hebben last van stemmingswisselingen en hallucinaties.
Lichamelijk kunnen er ook verschillende klachten ontstaan door langdurig slaaptekort. Je lichaam heeft slaap nodig om helemaal op te laden. Wanneer dit stelselmatig niet gebeurt, vermindert je weerstand. Wanneer je geen goede weerstand hebt, wordt je sneller ziek en verkouden.
Doordat er te weinig wordt geslapen werkt de stofwisseling minder goed. De koolhydraten worden minder goed afgebroken. Hierdoor kan een overgewicht ontstaan doordat het eten niet meer goed wordt verwerkt. Ook diabetes is een ziekte die kan optreden bij langdurig slaaptekort. Dit ontstaat doordat je lichaam de glucose (suiker) niet meer accepteert in het lichaam. Heb je last van langdurig slaaptekort, blijf er dan niet te lang mee rondlopen en probeer dit op een natuurlijke wijze te verbeteren. Hieronder een aantal tips hoe je dit kunt doen.

Ban elektromagnetische straling uit je slaapkamer
Een belangrijke factor is elektromagnetische straling. Deze straling kan veel slaapproblemen veroorzaken. Door de kracht van ons mobiele telefoon, wifi en dect telefoons is er in de openbare ruimte en in ieder huis sterke elektromagnetische straling aanwezig. Niet iedereen kan daar goed tegen. Onderzoek heeft aangetoond dat dit voor slaapproblemen kan zorgen. Zorg er dus voor dat je deze apparaten niet in je slaapkamer hebt en hier niet mee in aanraking komt voor je gaat slapen.

Houd je Vitamine D op peil
Zorg ervoor dat je Vitamine D op peil is. Vitamine D is belangrijk voor de opname van calcium en magnesium en het speelt een rol in het balanceren van je circadiaanse ritme (het slaap/waak cyclus dat je 24 uurs biologische klok reguleert.

Overweeg melatonine
Een manier om je slaap te verbeteren is het slikken van melatoninepilletjes. Melatonine is geen slaapmedicijn maar een supplement, dat het lichaamseigen melatonine ondersteunt. Het is te koop bij de drogist of de apotheek.

Neem melk en/of een banaan
Neem ‘s avonds een half uur voor het slapen een glas melk of een banaan, of nog liever een combinatie van deze twee in de vorm van een smoothie. In melk en banaan zitten stoffen die het melatonine gehalte gunstig beïnvloeden.

Gebruik Kamille of Valeriaan
Gebruik een half uur voor het slapen gaan Kamille of Valeriaan thee. Deze staan bekend om het kalmerende en ontspannende effect op ons lichaam.